Powrót do zasad sprzed polskiego ładu, 60 000 zł kwoty wolnej od podatku – takie obietnice słyszeliśmy w kampanii wyborczej. Okazało się, że budżet państwa nie jest na to gotowy i zmiany będą – tylko zdecydowanie mniej rewolucyjne. Ile więc wyniosą w nowym roku składki na ubezpieczenie społeczne, w tym składka zdrowotna?
Ubezpieczenia społeczne – co zmienia się w 2025 roku
Przyjrzyjmy się najpierw, jak było do tej pory. W 2024 roku przedsiębiorca płacił 9% składki zdrowotnej na skali podatkowej albo 4,9% na podatku liniowym. Od momentu wprowadzenia polskiego ładu składka ta liczona jest od dochodu, więc stała się de facto podatkiem dochodowym. Mimo obietnic wyborczych w tej kwestii nic się nie zmieni – w dalszym ciągu składka będzie uzależniona od tego, ile zarabiamy. Im większy jest nasz dochód, tym wyższa będzie składka zdrowotna. Jedyne co otrzymają przedsiębiorcy to trochę niższa składka.
Minimalna składka zdrowotna
W 2024 roku przy dochodzie minimalnym lub stracie płaciliśmy składkę minimalną, która wynosiła 9% od minimalnego wynagrodzenia, czyli 381,78 zł. Jeżeli nasz dochód był wyższy niż minimalny, to wtedy płaciliśmy albo 9% od dochodu (na zasadach ogólnych) albo 4,9% (na podatku liniowym).
Co zmienia się w 2025? Przede wszystkim podstawa wymiaru składki minimalnej nie będzie liczona od 100% minimalnego wynagrodzenia, ale od 75%. W 2025 roku minimalne wynagrodzenie wyniesie 4666 zł. Przy 9% składki od 100% daje to 419,94 zł. Przy 75% przedsiębiorca zobowiązany jest płacić 314, 95 zł – mniej o 105 zł miesięcznie. Oczywiście tylko przedsiębiorca, który osiąga zyski minimalne albo jest na stracie.
Składka zdrowotna przy różnych dochodach – wyliczenia
Jak wygląda składka zdrowotna przy różnych dochodach i formach opodatkowania? Zacznijmy wyliczenia od najpopularniejszej formy opodatkowania, czyli tzw. liniówki.
Przychód 200 000 złotych
Załóżmy przychód firmy na poziomie 200 000 zł. Koszty firmy to 150 000 zł, czyli dochód to 50 000 zł. Do tego oczywiście zapłacimy składki społeczne, co daje łącznie 1773,96 zł miesięcznie przez 12 miesięcy. W takim przypadku zapłacimy minimalną składkę zdrowotną w wysokości 314 zł miesięcznie, czyli 3779,52 zł rocznie plus podatek, 19%.
Łączna suma obciążeń wychodzi prawie 30 000 zł, czyli prawie 60%.
Nasz dochód to 50 000 zł, a 30 000 musimy zapłacić na ubezpieczenie emerytalne, na składkę zdrowotną i na podatek dochodowy. Mało korzystnie.
Przychód 100 000 złotych
A co jeżeli dochód wyniesie 100 tys. zł? Przy takim dochodzie wysokość składek ZUS oczywiście się nie zmienia. Wyższy natomiast będzie podatek do zapłaty, a także składka zdrowotna. Tu już nie obowiązuje składka minimalna, tylko w wysokości 4,9% od dochodu.
Dochód 100 000 zł daje mam już 39 367 zł obciążeń, czyli prawie 40%. To są wszystkie daniny, które musimy zapłacić. Jak można by zoptymalizować t obciążenia?
Można zmienić formę opodatkowania na ryczałt. Można też pomyśleć o spółce z o.o. i przeliczyć, czy przy dochodzie na poziomie 100 000 zł byłoby to opłacalne.
Przychód 200 000 złotych – spółka
Zróbmy wyliczenia także dla spółki przy przychodzie 200 000 zł. Koszty spółki to 100 000 zł, a więc dochód spółki to również 100 000 złotych. Wypłacamy 100 000 zł w formie wynagrodzenia dla członka zarządu, który zapłaci 9% składki zdrowotnej, czyli 9000 zł i do tego podatek PIT – 12% z kwotą wolną od podatku, czyli 8040 zł. Łączna suma obciążeń wyniesie 17 040 zł, czyli 17% – zdecydowanie mniej w porównaniu do 40% na liniówce.
Ale tej składki zdrowotnej można zapłacić jeszcze mniej.
Wyobraźmy sobie, że wynagrodzenie członka zarządu, to nie 100 000 zł, tylko 30 000 zł. W takim wypadku składka zdrowotna to dalej 9%, ale wyłącznie od wynagrodzenia, czyli 2700 zł. Natomiast podatku PIT już nie zapłacimy, ponieważ mamy kwotę wolną od podatku.
Co z pozostałą kwotą 70 000 zł? Możemy je sobie wypłacić w formie świadczeń powtarzających się na rzecz spółki ze strony wspólnika. Wtedy składki zdrowotnej nie ma w ogóle i zapłacimy tylko sam podatek PIT w wysokości 12% od wynagrodzenia, czyli 8400 zł.
Suma obciążeń daje nam 11 100 zł, czyli 11% od 100 000 zł. Na liniówce to było prawie 40%! Mamy tu zdecydowaną różnicę i może się okazać, że spółka z o.o. nawet przy niedużym dochodzie to dobre rozwiązanie.
Przychód milion złotych
Co w przypadku, gdy tego dochodu mamy jeszcze więcej? Jak wygląda to przy – powiedzmy – milionie złotych? W takim wypadku nasz dochód na liniówce to jest 900 000 zł. Wysokość składek ZUS się nie zmienia – 21 287,52 zł, ale już składka zdrowotna to 4,9% od dochodu, czyli 43 000 zł plus podatek – 165 000 zł.
Gdy wszystko zsumujemy, wychodzi 229 361,43 zł, czyli prawie 26%. Dokładnie to samo, co robimy na jednoosobowej działalności gospodarczej na liniówce, gdzie ponosimy pełną odpowiedzialność za swoje zobowiązania firmowe, moglibyśmy na przykład robić w formie spółki komandytowej.
Składki na ubezpieczenie społeczne – spółka komandytowa
Przygotowałem też kalkulację dla spółki komandytowej, gdzie mamy przychód milion złotych. Koszty to również 100 000 zł, czyli dochód na poziomie 900 000 zł. Załóżmy, że mamy cały udział w zysku jako komplementariusz, czyli też ponosimy odpowiedzialność subsydiarnie ze spółką komandytową i za jej zobowiązania.
Możemy sobie wypłacić wynagrodzenie za prowadzenie spraw spółki dla komplementariusza. Jest to bardzo opłacalne, bo to mamy do 120 000 zł, 12%podatku plus kwota wolna od podatku 30 000 zł. Łącznie za te 120 000 zł zapłacimy 10 440 zł, a pozostałą część zysku wypłacimy sobie po prostu w formie dywidendy ze spółki komandytowej.
Spółka komandytowa jest o tyle korzystna, że jeżeli wypłacamy sobie zysk, to od naszego podatku PIT 19% możemy odjąć podatek CIT zapłacony przez spółkę komandytową. Czyli spółka komandytowa zapłaciła swojego podatku CIT 70 000 zł i podatku PIT będziemy musieli zapłacić łącznie 64 000 zł.
Jeżeli jesteśmy komplementariuszem, składki społeczne musimy zapłacić, czyli trzeba doliczyć 21 287 zł. Natomiast nie zapłacimy składki zdrowotnej od dochodu tak jak na liniówce. Nie zapłacimy 43 000 zł, tylko 7767 zł. Jest to kwota zryczałtowana, co miesiąc taka sama. W 2024 roku wspólnik spółki komandytowej płaci co miesiąc 699 zł kładki zdrowotnej niezależnie od tego, ile tego dochodu wygenerował, czy tego dochodu było 500 000, milion czy dziesięć milionów – składka zdrowotna jest dokładnie taka sama.
Gdy prowadzimy biznes w formie spółki komandytowej – a nie jednoosobowej działalności gospodarczej – łączna suma obciążeń wynosi 173 710 zł, czyli 19%. Jak widać prawdziwa liniówka jest na spółce komandytowej, a nie na podatku liniowym. Na liniówce mieliśmy 230 000 zł, co daje 60 000 zł różnicy na korzyść spółki komandytowej.
Nawet jeżeli generujemy zyski ponad milion złotych, to możemy prowadzić spółkę komandytową. Jeżeli chcemy płacić minimalną składkę zdrowotną i nie płacić w ogóle ZUS-u, to możemy zdecydować się na spółkę z o.o. I tam zapłacimy wyłącznie składkę zdrowotną w momencie wynagradzania członka zarządu.
Przygotowałem też wyliczenie wynagrodzenia członka zarządu. Podstawa do opodatkowania to 120 000 zł. Wypłacamy całe 10 000 zł miesięcznie, żeby nie wejść w drugi próg podatkowy. Kwota zmniejszająca podatek to 3600 zł, bazując na naszej kwocie wolnej od podatku 30 000 zł, więc podatek PIT, który będziemy musieli zapłacić, to 10 440 zł. Do tego składka zdrowotna 9%, czyli łącznie mamy 21 240,18 zł. I to jest wszystko, co zapłacimy w spółce z o.o.
Dostęp do NFZ jest dokładnie taki sam dla wszystkich, więc po co przepłacać, prawda? Trzeba tylko poukładać odpowiednio strukturę spółki i zastanowić się, czy lepsza będzie dla nas spółka z o.o., spółka w modelu estońskim, spółka z o.o. z fundacją rodzinną, a może spółka komandytowa.
Składka zdrowotna a sprzedaż środka trwałego
W 2025 roku przedsiębiorcy będą mieli dwie opcje do wyboru, jeżeli chodzi o sprzedaż środków trwałych. Będą mogli skorzystać ze starej metody albo z nowej. Czym te metody się różnią?
Metoda nr 1 polega na tym, że nie musimy opłacać składki zdrowotnej od sprzedaży środka trwałego. Wówczas odpisy amortyzacyjne obniżą składkę zdrowotną, ale nie obniży jej część nieumorzona. Czyli jeśli kupimy na przykład maszynę za 100 000 zł (amortyzacja 50 000 zł) i sprzedamy tę maszynę na przykład za 80 000. zł, to nie zapłacimy składki zdrowotnej od tych 80 000 zł. Natomiast odpisy amortyzacyjne, których nie ujęliśmy, oczywiście nie obniżą nam składki.
Metoda numer 2 polega na tym, że możemy wykazać przychód ze sprzedaży środka trwałego i jednocześnie tę część nieumorzoną ująć w rozliczeniu rocznym. Kupiliśmy więc maszynę za 100 000 zł przy amortyzacji na poziomie 50 000 zł. Zabrakło nam więc 50 000 zł i tego nie ujęliśmy w kosztach uzyskania przychodu. Następnie sprzedaliśmy maszynę za 80 000 zł. W tej opcji możemy tę część nieumorzoną odjąć od podstawy opodatkowania – 80 000 zł jako sprzedaż tego środka trwałego minus część nieumorzona, czyli 50 000 zł, co daje 30 000 zł. I od tej kwoty musimy zapłacić składkę zdrowotną.
Czy lepiej zastosować metodę nr 1 czy metodę nr 2? Radzę każdorazowo to policzyć i sprawdzić, co będzie nam się bardziej opłacać. Jednak to jest na pewno zmiana in plus w przepisach.
Składka zdrowotna w 2026 roku
W przestrzeni publicznej krążą informacje, jak składka zdrowotna będzie wyglądała w 2026 roku. Podobno ma w dalszym ciągu wynieść 4,9% od dochodu i 9% na skali podatkowej. Natomiast ma zostać wprowadzony jeszcze pośredni próg, który będzie wynosił najprawdopodobniej półtora minimalnego wynagrodzenia i dopiero po przekroczeniu tej wartości będziemy wchodzić w rozliczenie składki zdrowotnej od dochodu.
Rok 2026 może się okazać niekorzystny dla osób, które rozliczają się w formie ryczałtu. Te osoby, jeżeli przekroczą konkretny próg, zapłacą jeszcze 3,5% od przychodu jako dodatkową składkę zdrowotną. Jeśli obecnie realizujemy jakieś usługi na przykład na ryczałcie 8,5%, to po przekroczeniu pewnych progów, zamiast 8,5%, zapłacimy 12%.
Bez względu na to, jakie przepisy będą obowiązywać w 2026 roku jedni jest pewne – składka zdrowotna wciąż będzie parapodatkiem. Dlatego naprawdę warto pomyśleć o optymalizacji obciążeń i przejść na spółkę z o.o. czy spółkę komandytową.
UMÓW SIĘ NA KONSULTACJĘ
