W życiu przedsiębiorcy może pojawić się sytuacja, w której będzie chciał sprzedać firmę albo do firmy będzie chciał dołączyć inwestor. Obie te sytuacje dotyczą sprzedaży udziałów (akcji), co jest co do zasady opodatkowane. Są natomiast sposoby, dzięki którym nie będziesz zmuszony do rozliczenia podatku, ponieważ go nie zapłacisz. Opiszę te sposoby w dzisiejszym artykule.
Zasada: jakim podatkiem dochodowym obciążona jest sprzedaż udziałów?
W przypadku zbycia udziałów (akcji) powstaje dochód podlegający opodatkowaniu. Wspólnik zbywający, zobowiązany jest wyliczyć podatek dochodowy samodzielnie, który wyniesie 19% od uzyskanego dochodu, czyli różnicy pomiędzy przychodem a kosztami uzyskania przychodów. Sytuacja ta dotyczy wszystkich spółek kapitałowych, czyli spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej lub prosta spółka akcyjna.
Trochę inaczej wygląda sytuacja w przypadku spółek osobowych. W tych spółkach (spółka jawna, komandytowa, komandytowo-akcyjna) nie mamy udziałów (akcji) tylko tzw. ogół praw i obowiązków. Natomiast wysokość podatku dochodowego zależy od tego czy spółka osobowa jest płatnikiem podatku od osób prawnych, czy też nie.
W przypadku zbycia ogółu praw i obowiązków w spółce osobowej niebędącej podatnikiem CIT przez wspólnika będącego osobą fizyczną podlega co do zasady opodatkowaniu według skali podatkowej, czyli z zastosowaniem stawki 12% i 32% od nadwyżki dochodu ponad 120 tys. zł w trakcie roku.
Jeśli mamy natomiast spółkę osobową, która jest podatnikiem CIT, to wówczas mówimy o 19% podatku dochodowym — dokładnie tak jak w przypadku spółek kapitałowych.
Przy zbyciu udziałów (akcji) może pojawić się jeszcze jeden dodatkowy podatek — danina solidarnościowa. Jest to podatek (danina), który musimy zapłacić w przypadku sprzedaży udziałów (akcji) jeśli dochód przekroczy milion złotych. Danina solidarnościowa to extra 4% od nadwyżki ponad milion złotych.
2 sposoby na to, aby nie zapłacić podatku dochodowego z tytułu odpłatnego zbycia udziałów
dd
Sposób 1: Polska Spółka Holdingowa
Na atrakcyjność Polskich Spółek Holdingowych przemawia zwolnienie z opodatkowania zbycia udziałów lub akcji spółek zależnych oraz całkowite zwolnienie z opodatkowania dywidendy wypłacanej przez spółki zależne na rzecz spółki holdingowej.
Czym jest Polska spółka holdingowa?
Od 1 stycznia 2022 roku do polskiego porządku prawnego dołączyły regulacje dotyczące Polskiej Spółki Holdingowej.
Definicja Polskiej Spółki Holdingowej zawarta jest w ustawie o podatku dochodowych od osób prawnych w Rozdziale 5b. Zgodnie z nią spółki kapitałowe, posiadające osobowość prawną, czyli spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna, prosta spółka akcyjna, po spełnieniu określonych warunków przewidzianych w Ustawie o CIT mogą korzystać z dobrodziejstw, jakie płyną w ramach modelu Polskiej Spółki Holdingowej. Pozostałe spółki nie mogą zatem korzystać ze statusu spółki holdingowej.
Jest to rozwiązanie, które pod pewnymi warunkami pozwalasprzedać bez podatkuudziały w spółce córce.
Na czym polega sprzedaż udziałów bez podatku w PSH?
Jeśli mamy spółkę matkę i spółki córki (np.: spółka matka ma np.: 100% w innej spółce – córce) i jeśli spełnimy wszystkie warunki, to sprzedaż udziałów nie wygeneruje podatku to zapłaty. Przeanalizujmy to na konkretnym przykładzie:
W tym przykładzie mamy spółkę córkę o kapitale zakładowym 500.000 zł
- Sprzedajemy udziały za 4.500.000 zł
- Przychód 4.500.000 (wynikający ze sprzedaży udziałów) – 500.000 zł kosztów uzyskania przychodu (kapitał zakładowy) = 4.000.000 zł do opodatkowania
- 4.000.000 zł * 19% podatku = 760.000 zł podatku
Tyle musielibyśmy zapłacić poza spółką holdingową. Natomiast… jeśli spełnimy warunki i sprzedaż odbędzie się w ramach polskiej spółki holdingowej, to wówczas podatek wyniesie 0%!
Więcej możesz dowiedzieć się z naszego filmu na YouTube:
Warunki, które musisz spełnić
Warunki, które muszą zostać spełnione przez Polską Spółkę Holdingową na podstawie ustawy o CIT:
- posiada bezpośrednio na podstawie tytułu własności co najmniej 10% udziałów (akcji) w kapitale spółki zależnej,
- nie jest spółką tworzącą podatkową grupę kapitałową,
- nie korzysta ze zwolnień podatkowych, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34 i 34a ustawy o CIT (chodzi o zwolnienia podatkowe dotyczące Specjalnych Stref Ekonomicznych i Polskiej Strefy Inwestycji)
- prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą.
- udziałowcem (akcjonariuszem) tej spółki nie może być podmiot mający siedzibę lub zarząd w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, kraju wskazanym w unijnym wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych lub kraju, z którym Polska lub Unia Europejska nie ratyfikowała odpowiedniej umowy międzynarodowej
Powyższe warunki powinny zostać spełnione przez okres co najmniej dwóch lat liczonych na dzień poprzedzający uzyskanie przychodów z dywidend albo zbycia udziałów (akcji).
Sposób 2: Fundacja rodzinna
Sposób numer dwa zakłada zupełnie inną konstrukcję. Fakt faktem wciąż mamy strukturę holdingu, natomiast na samej górze mamy fundację rodzinną zamiast spółki matki. W niektórych przypadkach będzie to rozwiązanie prostsze, szybsze i dające dużo więcej wartości w przyszłości.
Czym jest fundacja rodzinna?
Fundacja rodzinna to rozwiązanie, które pozwala zbudować struktury organizacyjne i zapewnić kontynuację biznesu oraz ochronę majątku w perspektywie dłuższej niż jedno pokolenie, bez osobistego zaangażowania następców prawnych. Fundacja działa jak skarbiec rodzinny: ma zapewnić rodzinie środki finansowe, a przy tym realizować wizję fundatora i dbać o wartości przyjęte przez niego w biznesie.
Fundacja rodzinna jest więc środkiem do celu – funkcjonowania przedsiębiorstwa przez pokolenia i zabezpieczenia potrzeb finansowych beneficjentów.
Głównym założeniem fundacji jest właśnie sukcesja, natomiast ustawodawca przewidział wiele ciekawy rozwiązań podatkowych, dzięki którym łatwiej będzie podjąć decyzję o założeniu takiej fundacji.
Z głównych zalet wymienić na pewno można brak podatku w przypadku przepływu dywidendy od spółki do fundacji rodzinnej, a także brak podatku w przypadku wykonywania przez fundację rodzinną dozwolonej działalności gospodarczej.
Na czym polega sprzedaż udziałów bez podatku w Fundacji rodzinnej?
Schemat będzie bardzo podobny do Polskiej Spółki Holdingowej, natomiast mamy dużo mniej warunków do spełnienia:
Zamiast spółki matki mamy fundację rodzinną. Jeśli zdecydujemy się na wniesienie udziałów (akcji) do fundacji rodzinnej, to wówczas w przypadku zbycia udziałów (akcji) fundacja rodzinna nie zapłaci w ogóle podatku dochodowego od osób prawnych. Podatkiem dochodowym będziemy musieli się dopiero martwić jeśli będziemy chcieli wypłacić środki beneficjentom fundacji — wówczas zapłacimy 15% CIT.
Warunki, które musisz spełnić
Podstawowy warunek? Musimy mieć zarejestrowaną fundację i musimy do niej wnieść udziały. Nie mamy zatem warunków dotyczących spółki matki, spółki córki czy czasu tak jak to było w przypadku polskiej spółki holdingowej.
Na pewno trzeba również uważać na przepisy o unikaniu podwójnego opodatkowania, ponieważ celem rejestracji fundacji rodzinnej nie powinna być optymalizacja podatkowa w zakresie podatku od zbycia udziałów, a zabezpieczenie sukcesji, firmy i rodziny.
Który sposób wybrać?
Oba sposoby dają podobny skutek (0% podatku od sprzedaży udziałów), ale zupełnie inne warunki musimy spełnić i zupełnie inna perspektywa czeka nas w momencie ewentualnej wypłaty tych środków. Jeśli miałbym któreś z rozwiązań zarekomendować to:
- jeśli cel jest tylko podatkowy (bez kwestii sukcesji i spraw rodzinnych) to Polska Spółka Holdingowa
- jeśli natomiast mamy ten dodatkowy cel to zdecydowanie rozwiązanie oparte o fundację rodzinną
Podsumowanie
Polski system podatkowy przewiduje dwa bardzo ciekawe rozwiązania. Polska Spółka Holdingowa może być ciekawym rozwiązaniem dla przedsiębiorców, którzy planują sprzedać udziały spółce zależnej, natomiast fundacja rodzinna dodatkowo zabezpiecza aspekt prawny: sukcesja, zabezpieczenie rodziny i przedsiębiorstwa.
Jeśli chcesz dowiedzieć się, które rozwiązanie będzie korzystniejsze w Twoim przypadku to zachęcam do skorzystania z naszej bezpłatnej konsultacji, którą możesz zamówić poniżej.
UMÓW SIĘ NA KONSULTACJĘ
