Dlaczego warto pomyśleć o optymalizacji ZUS-u?
01.01.2022 roku wszedł w życie Polski Ład, który wywrócił do góry nogami sposoby liczenia składek ZUS, a przede wszystkim składki zdrowotnej. Do czasu wprowadzenia Polskiego Ładu składka zdrowotna była stała. W stałej, równej, zryczałtowanej wysokości i wynosiła w 2021 roku 4.500 złotych. Dodatkowo składkę tę można było odliczyć w konsekwencji czego, podatek dochodowy był niższy. W konsekwencji składka ta praktycznie nie była obciążeniem dla przedsiębiorcy. Polski Ład wszystko zmienił. Zamiast 4500 rocznie przedsiębiorca zapłacisz składkę zdrowotną w wysokości uzależnionej od dochodu firmy.
Czyli jeżeli prowadzisz działalność na podatku liniowym, to zapłacisz 19% podatku dochodowego od dochodu, (przychód minus koszty) i dodatkowo 4,9% również od dochodu samej składki zdrowotnej. Finalnie zatem wychodzi 23,9%. Czyli pod przykrywką składki zdrowotnej podatek dochodowy faktycznie został zwiększony – z 19% na 23,9%. W działalności gospodarczej na zasadach ogólnych jest jeszcze gorzej, ponieważ składka zdrowotna wynosi 9% od dochodu. Czyli finalnie płacimy w pierwszym progu podatkowym 12% + 9% a w drugim 32% + 9%, czyli 41%! A to dopiero sam podatek dochodowy i składka zdrowotna. Do tego jeszcze dochodzi danina solidarnościowa, VAT i obowiązek płacenia składek na ubezpieczenia społeczne, które na działalności są obowiązkowe.
Przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą musi również liczyć się z tym, że co roku będzie musiał odprowadzać składki coraz wyższe, ponieważ uzależnione są one od prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego za pracę w danym roku, które podaje GUS. Konieczność opłacania obowiązkowych składek społecznych powstaje dla każdego przedsiębiorcy, który prowadzi działalność gospodarczą, natomiast zupełnie inaczej wygląda to w spółkach.
ZUS w działalności gospodarczej
Prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej wiąże się z koniecznością opłacania składek ZUS, w ramach których mamy obowiązek opłacania składki na ubezpieczenie społeczne, a także na ubezpieczenie zdrowotne.
W ramach ubezpieczeń społecznych można wyróżnić składkę emerytalną, rentową, chorobową i na ubezpieczenie wypadkowe. Opłacanie składek społecznych ma za zadanie zgromadzić kapitał na naszą przyszłą emeryturę i zabezpieczyć nas na wypadek jakiejś nieszczęśliwej sytuacji, która może wiązać się z niepełnosprawnością i rentą. Konieczność odprowadzania składek społecznych spowodowana jest jednak faktem takim, że nasze dzisiejsze składki ZUS przekazywaną są dla obecnych emerytów. Nasze emerytury mają być natomiast wypłacane ze składek ZUS pokolenia kolejnego.
Przedsiębiorcy objęci ubezpieczeniami społecznymi w pełnej wysokości w 2023 roku muszą zapłacić:
- Składka emerytalna w 2023 to 812,23 zł
- Składka rentowa w 2023 to 332,88 zł
- Składka chorobowa (dobrowolne) w 2023 to 101,94 zł
- Składka wypadkowa w 2023 to 69,49 zł
- Składka na Fundusz Pracy w 2023 to 101,94 zł
Suma składek ubezpieczeniowych w 2023: 1418,48 zł
Jednoosobowa działalność gospodarcza nie możliwości, aby uchylić się od obowiązku opłacania ZUS — w skali roku to ponad 15.000 zł. W 2024 roku ma to już być ponad 20.000 rocznie.
Inaczej wygląda sytuacja w zakresie składki zdrowotnej.
Obowiązek płacenia składki zdrowotnej wpływa już na nas bezpośrednio, ponieważ od tych składek ZUS zależy to czy możemy korzystać ze służby zdrowia i NFZ.
Składkę zdrowotną na pewno warto płacić — pytanie tylko, czy warto płacić 4,9% od dochodu lub 9% od dochodu. W mojej ocenie nie.
Ulgi na start działalności gospodarczej
Jedyną możliwością, dzięki której mamy możliwość na niepłacenie ZUS w działalności gospodarczej to tzw. ulgi na start.
Ulga na start jest dla przedsiębiorców, którzy po raz pierwszy prowadzą działalność gospodarczą lub rozpoczynają ją po raz kolejny po 5 latach od zawieszenia, lub zamknięcia poprzedniej działalności.
Firmy, które dopiero zaczynają działalność gospodarczą, mogą skorzystać z Ulgi na start i obniżyć w ten sposób swoje koszty. W okresie korzystania z Ulgi na start przedsiębiorcy nie podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i nie muszą opłacać składek w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Ulga zwalnia przez sześć pełnych miesięcy, w trakcie których nie musisz odprowadzać składek:
- na ubezpieczenia społeczne, czyli ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe
- na Fundusz Pracy
- na Fundusz Solidarnościowy.
Ulga na start nie dotyczy ubezpieczenia zdrowotnego. To oznacza, że masz obowiązek zarejestrować się do ubezpieczenia zdrowotnego i opłacać co miesiąc składkę zdrowotną, nawet jeśli nie jesteś objęty ubezpieczeniem społecznym. Zapłacisz składkę zdrowotną już od pierwszego dochodu — i to procentowo od jego wysokości — natomiast plus jest taki, że przez 6 miesięcy płacisz tylko składkę zdrowotną.
Oczywiście w ramach pozostałych ulg mamy jeszcze tzw. ZUS preferencyjny. Gdy skorzystasz z ulgi na start przez 6 miesięcy lub wcześniej z niej zrezygnujesz, możesz opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od tzw. preferencyjnej podstawy wymiaru składek. Przez kolejne 24 miesiące kalendarzowe będziesz opłacać składki od zadeklarowanej przez Ciebie kwoty, nie niższej jednak niż 30% kwoty, jaką stanowi minimalne wynagrodzenie krajowe.
ZUS w spółkach:
W systemie ubezpieczeń społecznych funkcjonują również spółki. Możemy je podzielić na:
- spółkę cywilną i jawną,
- spółkę komandytową i komandytowo-akcyjną,
- spółki kapitałowe: spółka z o.o., prosta spółka akcyjna i spółka akcyjna.
Jeśli chodzi o dwie pierwsze tj. spółkę cywilną i jawną, to w przypadku spółki tego rodzaju to wspólnik opłaca ZUS i podatek dochodowy, a nie sama spółka co w konsekwencji powoduje, że rozliczenia w tych podmiotach wyglądają dokładnie tak samo, jak w jednoosobowej działalności gospodarczej.
ZUS w spółce komandytowej i komandytowo-akcyjnej
Zupełnie inaczej wygląda sytuacja w spółce komandytowej i komandytowo-akcyjnej. W przypadku tych podmiotów, jako wspólnik, opłacasz składki społeczne (15.000 zł rocznie), natomiast nie płacisz składek zdrowotnych liczonych od dochodu. Tutaj sytuacja jest podobna jak w działalności przez Polskim Ładem. W spółce komandytowej i w SKA wspólnicy, zamiast płacić składkę od dochodu, wystarczy, że zapłacą składkę zryczałtowaną. Jedyne 7500 zł rocznie. Niezależnie od tego ile zarobią. Nie jest to może całościowe wyeliminowanie ZUS-u, natomiast jest to jego zdecydowane zmniejszenie i optymalizacja.
Przykład:
- Przedsiębiorca, który rozlicza się na podatku liniowym, a który wygeneruje dochód na poziomie 1.000.000 zł, będzie zobowiązany, aby zapłacić 49.000 zł samej składki zdrowotnej.
- w przypadku spółki komandytowej to będzie jedynie 7.523,16 zł rocznie.
Różnica na poziomie 41.476,84 zł z samego faktu, że mamy inną formę prawną naszej firmy. To sprawna optymalizacja podatkowa.
ZUS w spółkach kapitałowych
Jeszcze lepsza sytuacja czeka przedsiębiorców, którzy zdecydują się na prowadzenie biznesu w formie spółki kapitałowej, czyli spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, prostej spółki akcyjnej i spółki akcyjnej.
Jeśli spełnimy określone warunki, to możemy tak naszą spółkę skonstruować, że ZUS-u możemy nie płacić w ogóle. Sprawdźmy, jak można tego dokonać.
Jak nie płacić składek ZUS?
W tym miejscu warto sięgnąć do przepisów:
Art. 6. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych: Za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się:
1) osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych, z wyjątkiem ust. 6a;
2) twórcę i artystę;
3) osobę prowadzącą działalność w zakresie wolnego zawodu;
4) wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej;
4a) akcjonariusza prostej spółki akcyjnej wnoszącego do spółki wkład, którego przedmiotem jest świadczenie pracy lub usług;
4b) komplementariusza w spółce komandytowo-akcyjnej;
W artykule tym mamy wymienionego wspólnika jednoosobowej spółki z o.o. – czyli jeśli spółka ma co najmniej dwóch wspólników, to nie musisz płacić składek ZUS. Właśnie dlatego w spółce z o.o. można nie płacić ZUS-u.
Możesz zatem prowadzić ten sam biznes albo jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, wówczas musisz płacić ZUS, albo możesz zdecydować się na założenie spółki z o.o. i ZUS-u nie musisz płacić.
ZUS — spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to zarówno wspólnicy, jak i zarząd. Jak już wyżej wskazaliśmy to zarówno spółka z o.o. jak i sami wspólnicy (jeśli mamy ich co najmniej dwóch) nie muszą płacić składek ZUS. Taka sytuacja funkcjonuje w spółce na co dzień.
Natomiast, może pojawić się sytuacja, w której będziesz chciał ze spółki pieniądze w jakiś sposób wypłacić. Wówczas ZUS może się pojawić:
- wypłata dywidendy — tutaj składek ZUS nie ma natomiast jest podwójne opodatkowanie,
- umowa o pracę z własną spółką — pełne składki ZUS,
- umowa zlecenie — również pojawią się składki ZUS,
- umowy o dzieło — tutaj ZUS-u nie ma,
- wynagrodzenie z powołania — obowiązek opłacania samej zdrowotnej,
- wynagrodzenie z art. 176 ksh — idealny sposób na niepłacenie zus.
W spółce z o.o. mamy szereg różnych możliwości wypłaty — odpowiednia konstrukcja Twojego wynagrodzenia spowoduje, że możesz nie płacić składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
Spółka jednoosobowa a obowiązek opłacenia składek ZUS
Bardzo częstą sytuacją jest przypadek, w którym:
- nie chcemy płacić składek ZUS,
- ale nie mamy wspólnika, aby założyć spółkę z o.o.
Na szczęście są trzy możliwości, aby ”mieć ciastko i zjeść ciastko”. Poniższe sposoby pozwolą Ci mieć spółkę jednoosobowo z brakiem obowiązku opłacania składek ZUS.
Dwie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
Pierwszy sposób to dwie spółki z o.o. Polega to na tym, że:
- zakładamy spółkę A w której mamy 100% udziałów
- następnie zakładamy spółkę B, w której spółka A ma 50% udziałów i Ty jako osoba fizyczna również 50% udziałów
- następnie zbywamy 50% udziałów ze spółki A na rzecz spółki B.
W konsekwencji powstaną nam dwie spółki:
- Spółka A, w której wspólnikami są: 50% udziałów Ty i 50% spółka B
- Spółka B, w której wspólnikami są: 50% udziałów Ty i 50% spółka A
Mamy dwie spółki bez ZUS, które należą w całości do Ciebie.
Prosta Spółka Akcyjna
Drugim sposobem jest założenie Prostej Spółki Akcyjnej zamiast spółki z o.o. Jeśli zarejestrujemy taką spółkę, w której będziemy jedynym udziałowcem i nie wniesiemy jako wkładu świadczenia pracy lub usług — tylko na przykład pieniądze (wystarczy 1 zł) to wówczas zarówno spółka, jak i wspólnik nie muszą płacić składek ZUS.
Jedyny minus takiej spółki to fakt, iż nie możemy skorzystać z tzw. PŚN z art. 176 ksh.
Spółka z fundacją rodzinną
Ostatnim sposobem jest założenie spółki, w której jednym wspólnikiem będziesz Ty jako osoba fizyczna, a drugim wspólnikiem będzie fundacja rodzinna, której Ty jesteś fundatorem. W takim przypadku nie musisz płacić składek na ubezpieczenie społeczne, a także masz pełną kontrolę nad spółką. Dodatkowo możesz skorzystać z wszystkich dobrodziejstw fundacji rodzinnej.
Składki ZUS: społeczna, zdrowotna — którą warto płacić?
Wiemy już, kiedy i jak nie płacić ZUS-u. Pozostaje pytanie, czy warto płacić składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, czy może rzeczywiście lepiej skorzystać z któregoś z wyżej wskazanych sposobów i nie płacić.
Każdy powinien podjąć własną decyzję. W mojej ocenie składkę zdrowotną warto płacić — aby korzystać z usług NFZ — natomiast składki społeczne finansują obecnych emerytów, a nasza przyszła emerytura może być po prostu bardzo niska.
Składka zdrowotna zabezpiecza Cię na wypadek konieczności skorzystania z publicznej służby zdrowia, natomiast warto płacić ją niższą — niekoniecznie, aby jej wysokość była uzależniona od naszego dochodu.
Co do składek społecznych — jest wiele różnych możliwości, aby zabezpieczyć się na starość: trzeci filar czyli IKE lub IKZE albo inwestowanie na własny rachunek, np.: w nieruchomości.
Jak uzyskać tytuł do ubezpieczenia zdrowotnego w spółce z o.o.?
Jeśli zdecydujesz się na założenie spółki z o.o. w której nie będziesz musiał płacić składek na ZUS to warto abyś miał tytuł do ubezpieczenia zdrowotnego. Zrobisz to w bardzo prosty sposób!
Jeśli jesteś prezesem lub członkiem zarządu, to możesz otrzymać tzw. wynagrodzenie z powołania. Jest ono korzystnie opodatkowane (12% do 120.000 zł), a także nie jest oskładkowane jak umowa o pracę. Jedyna składka, jaką zapłacisz to składka zdrowotna.
Jeśli z tego tytułu otrzymasz 250 zł to:
- nie zapłacisz podatku, ponieważ 250 zł to tzw. koszty uzyskania przychodu
- spółka nie zapłaci podatku CIT od 250 zł
- zapłacisz jedynie 22,50 zł składki zdrowotnej, a będziesz w pełni ubezpieczony, jeśli chodzi o NFZ.
Podsumowanie
Każdy powinien sobie sam odpowiedzieć na pytanie, czy chcę płacić ZUS. Jeśli tak — nie ma problemu — masz możliwości, a nawet obowiązek zakładając jednoosobową działalność gospodarczą. Jeśli jednak nie chcesz — to również są na to legalne sposoby i warto, abyś je znał. Jeśli chcesz z nami o tym porozmawiać, to skorzystaj z bezpłatnej konsultacji.